آیا قیمت بازاری، عادلانه است؟ (تحلیل تطبیقی نگرش فلاسفه یونان، علمای اسکولاستیک و فقهای مسلمان به قیمت عادلانه)
نویسندگان
چکیده
در این مقاله به برررسی عدالت در سطح خرد و به طور خاص عادلانه بودن عملکرد بازار در سه پارادایم متفاوت اما بعضاً به هم مرتبط میپردازیم: پارادایم فلسفی یونان باستان (با تأکید بر اندیشه ارسطو)، پارادایم مسیحی اسکولاستیکها در قرون میانه (با تاکید بر اندیشههای سن توماس اکویناس) و پارادایم فقهی در تمدن اسلامی (با تاکید بر آرای علامه حلی و ابن تیمیه). ارسطو و متفکرین اسکولاستیک به دلیل رویکرد اخلاقی خویش، همواره در مباحث اقتصادی خویش فضیلت عدالت را به عنوان اصل حاکم بر تمامی روابط اجتماعی و اقتصادی مدنظر قرار میدادند. اسکولاستیکها در پاسخ به پرسش از قیمت عادلانه با تکیه بر رویکرد نظری ارسطو به عدالت و ارزش و رویکرد عملی حقوقدانان رومی (رومنیستها) به مبادله و رویکرد اخلاقی مسیحیت، غالباً به این نتیجه میرسیدند که چون نیاز (که تعیینکننده قیمت بازاری است) تعیینکننده ارزش اشیاء هم میباشد، در نتیجه برابری میان ارزشهای مبادله شده (عدالت مبادلهای) در بازار متعارف (رقابتی) محقق گشته است و در نتیجه قیمت بازاری عادلانه است. گر چه فقهای مسلمان دکترین مستقلی راجع به قیمت عادلانه نداشتند اما ذیل مباحثی از قبیل تسعیر (قیمتگذاری عادلانه) و غصب (ضرورت جبران عادلانه) به صورت تلویحی به بحث قیمت و ارزش پرداختهاند. در این مقاله این فرضیه مطرح میشود که فقهای مسلمان و به طور خاص علامه حلی و ابن تیمیه قیمتالمثل را عادلانه میدانند و در مرحله بعد میتوان نشان داد که قیمتالمثل معادل قیمتی است که در شرایط بازاری متعارف (بازار بدون مداخله و دستکاری از قبیل احتکار و انحصار و تلقی رکبان و ...) تعیین میشود یعنی قیمتی که منعکس کننده برآورد عرفی و جمعی از کالاست.
منابع مشابه
آیا شاخص قیمت تولیدکننده پیشرانی برای شاخص قیمت مصرفکننده است؟
میان بسیاری از اقتصاددانان ایران این نگرش وجود دارد که تورم شاخص قیمت تولیدکننده پیشرانی برای تورم شاخص قیمت مصرفکننده است. طبق این دیدگاه، افزایش (کاهش) تورم شاخص قیمت تولیدکننده علامتی از افزایش (کاهش) تورم شاخص قیمت مصرفکننده در آینده خواهد بود. مقاله حاضر با به کارگیری اطلاعات زیراجزای شاخص قیمت تولیدکننده و مصرفکننده فرضیه فوق را آزمون میکند. اطلاعات مورد استفاده مربوط به ۳۵۹ قلم کالا...
متن کاملآیا کیفیت تعهدات عامل تعیین قیمت ریسک است؟
کمک به سرمایه گذاران جهت اتخاذ تصمیمات اقتصادی به عنوان هدف اولیه گزارشگری مالی مطرح گردیده است. سرمایه گذاران برای اخذ تصمیمات اقتصادی، به تعیین ارزش شرکتی که در آن سرمایه گذاری کرده اند یا برای سرمایه گذاری در نظر گرفته اند می پردارند. این پژوهش، به بررسی این موضوع می پردازد که آیا کیفیت تعهدات (اقلام تعهدی) عامل تعیین قیمت ریسک است؟ یا به عبارتی دیگر آیا کیفیت اقلام تعهدی صرف ریسک مثبت ایجا...
15 صفحه اولتأثیر تکانههای مثبت و منفی قیمت نفت بر شاخص قیمت سهام در ایران (آیا این اثرگذاری نامتقارن است؟
شواهد تجربی نشان میدهد که آثار افزایش قیمت نفت بر متغیرهای کلان اقتصادی در کشورهای صادرکننده نفت نیز همانند کشورهای واردکننده، بهاندازه کاهش قیمت آن نیست. یکی از این متغیرهای کلان اقتصادی، شاخص قیمت سهام است. در این راستا، مقاله حاضر سعی دارد آثار کوتاهمدت و بلندمدت نامتقارن تکانههای قیمت نفتی را بر شاخص قیمت سهام در ایران با استفاده از دادههای ماهانه دوره زمانی (1390:12-1370:1) بررسی کند...
متن کاملآیا شاخص قیمت تولیدکننده پیشرانی برای شاخص قیمت مصرف کننده است؟
میان بسیاری از اقتصاددانان ایران این نگرش وجود دارد که تورم شاخص قیمت تولیدکننده پیشرانی برای تورم شاخص قیمت مصرف کننده است. طبق این دیدگاه، افزایش (کاهش) تورم شاخص قیمت تولیدکننده علامتی از افزایش (کاهش) تورم شاخص قیمت مصرف کننده در آینده خواهد بود. مقاله حاضر با به کارگیری اطلاعات زیراجزای شاخص قیمت تولیدکننده و مصرف کننده فرضیه فوق را آزمون می کند. اطلاعات مورد استفاده مربوط به ۳۵۹ قلم کالای...
متن کاملبررسی عادلانه بودن قراردادهای آتی
توزیع عادلانه سهم عوامل یکی از ابعاد الگوی توزیع ثروت در نظام اقتصادی اسلام است، تحقق این توزیع عادلانه با استفاده از ساز و کار بازار و بر مبنای قراردادهای عادلانه است. از اینرو، شرایط و اصولی که متضمن شکلگیری سهم عادلانه برای هر یک از عوامل تولید هستند، باید در قراردادها رعایت شوند. تخطی از اصول حاکم بر قراردادها، توزیع عادلانه سهم عوامل را به چالش میکشد. با روش استقرایی میتوان اصول حاکم ب...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
دوفصلنامه علمی-پژوهشی مطالعات اقتصاد اسلامیناشر: دانشگاه امام صادق(ع)
ISSN 4102-2008
دوره 4
شماره 8 2012
کلمات کلیدی
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023